Quyền nhân thân đối với hình ảnh là quyền tuyệt đối của cá nhân. Do đó mọi hành vi sử dụng hình ảnh của người khác mà không được phép đều là hành vi trái pháp luật. Trên thực tế hiện nay chưa có một định nghĩa nào thật sự ngắn gọn dễ hiểu đối với khái niệm về hình ảnh. Có thể tạm hiểu ˝hình ảnh của cá nhân˝ bao gồm mọi hình thức tác phẩm ghi lại hình dáng của con người cụ thể như chụp, ảnh vẽ, ảnh họa chép và suy luận rộng ra có thể cả bức tượng của cá nhân đó nữa.
Đứng về mặt ˝quyền sở hữu trí tuệ˝ thì bức ảnh, tấm hình, pho tượng đều là loại hình tác phẩm, người sử dụng tác phẩm trước hết phải xin phép người chủ bản quyền (chủ sở hữu quyền tác giả) và trả cho họ một khoản lợi ích vật chất, đồng thời phải trả thù lao, nhuận bút cho người sáng tác (người chụp ảnh, sao chép, họa hình...). Đứng về mặt ˝quyền nhân thân của con người˝ thì ai muốn sử dụng hình ảnh của cá nhân đều phải được sự đồng ý của người đó.
Việc sử dụng hình ảnh để xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có ảnh bị nghiêm cấm. Nếu đối chiếu với luật của nước ngoài thì cơ chế pháp luật của Việt Nam khá hoàn chỉnh. Cá nhân được bảo vệ hình ảnh dưới nhiều hình thức, dù là tranh vẽ, ảnh chụp hoặc quay phim. Điều quan trọng là hình ảnh phải lấy từ một người và giống với người đó. Giống như quy định của một số nước, quy định trong pháp luật dân sự Việt Nam chỉ bảo vệ hình ảnh của cá nhân mà người trong ảnh có thể bị nhận dạng, không phụ thuộc vào việc ảnh có khuôn mặt hay có ghi tên của cá nhân đó. Trừ trường hợp vì lợi ích Nhà nước, lợi ích công cộng thì việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được sự đồng ý của người đó. Thực tế, hầu như mọi người chưa nhận thức rõ quyền đối với hình ảnh của chính bản thân mình đồng thời chưa triệt để bảo vệ hình ảnh của cá nhân khi có hành vi xâm phạm của người khác
|
| ảnh minh họa |
BLDS 2005 chỉ đưa ra một khía cạnh của quyền nhân thân đối với hình ảnh, quy định mọi cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình mà không quy định rõ quyền đối với hình ảnh là như thế nào.
Quyền nhân thân đối với hình ảnh là quyền tuyệt đối của cá nhân nên chỉ có cá nhân đó mới có quyền quyết định việc thay đổi hình ảnh hay vẻ bề ngoài của mình như cắt một kiểu tóc, trang điểm khuôn mặt, phong cách thời trang là sự lựa chọn của chính cá nhân đó (trừ những người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự thì việc làm này phải có sự đồng ý của người đại diện của họ là cha, mẹ, vợ, chồng, con...)
Hình ảnh thường để lại dấu ấn nhiều hơn trong trí nhớ của con người, chỉ trong một số trường hợp, việc đăng tải hình ảnh gây ảnh hưởng tới tên tuổi, danh dự, nhân phẩm của người đó thường không được đăng tải hoặc có được đăng tải thì sẽ làm nhoè khuôn mặt để nhằm tránh được sự quấy nhiễu, làm phiền của xã hội đối với người đó như hình ảnh một cô gái HIV nói về cuộc đời của cô; hình ảnh cháu bé bị kẻ xấu xâm hại tình dục....
Từ những phân tích trên đây, chúng tôi có thể hiểu quyền nhân thân đối với hình ảnh của cá nhân "là quyền nhân thân gắn liền với cá nhân liên quan đến việc tạo dựng, sử dụng và cho phép sử dụng hình ảnh theo ý chí của chính cá nhân đó".
0 nhận xét:
Đăng nhận xét